Açıklama
Galdirik, (Kaldirik) Hodan Otu
Hodan Otu:
Kalındirek, Kaldirik ve Hodan isimleriyle de bilinen yöresel ağızda galdirik olarak telaffuz edilen galdirik otu, özellikle Karadeniz bölgesinde çok sevilen, baharın müjdeleyicisi olarak da anılan bir bitki çeşididir. İçeriğinde yoğun miktarda demir, fosfor ve magnezyum barındıran hodan, güçlü bir antioksidandır. Peki kaldiriğin faydaları nelerdir? Hodan nerede yetişir?
Ordu, Fatsa, Oluklu Köyü başta olmak üzere Karadeniz bölgesinde çoğunlukla yetişen galdirik, halk arasında inatçılığı ile bilinmekte, alçak kesimlerden sarp yüksekliklere dek yetişme şansı bulmaktadır. Yüksek yerlerden toplanan galdiriğin, yağışlı karadeniz ikliminde daha fazla yıkanmaya maruz kalmasından dolayı, içeriğindeki demir, fosfor ve magnezyum gibi minerallerin daha yüksek olduğu bilinmekle beraber, alçak kesimlerde yetişmiş olanlar da insan sağlığı için oldukça faydalıdır. Haşlanarak yapılan dolması, yağda kavurulması, yumurtaya,patates veya patlıcan gibi sebze yemeklerine tat verici olarak eklenmesi gibi tüketim yöntemleri mevcuttur. Galdiriğin faydaları ise şu şekilde sıralanmaktadır;
Doğal bir antioksidan özelliği taşıyan galdirik, rutubetli ve yağışlı geçen Karadeniz ikliminde, soğuk algınlığı ve rutubete bağlı olarak yaşanan solunum ile akciğer rahatsızlıklarına karşı bağışıklığı güçlendirici etkiye sahiptir
Bronşit ve solunum yolları enfeksiyonlarına karşı iltihap kurutucu özelliği vardır
Lifli yapısı ile, kolay sindirilir, mide ve bağırsaktaki gaz sıkışmalarını azaltır
İçeriğindeki yoğun demir oranı, kansızlığı önler, kan ve damar yollarının işlevsel bir şekilde devamını sağlar
Karadeniz bölgesinde yüzyıllardır tüketilen galdirik otu, bölgedeki uzun insan hayatının kaynaklarından birisi olarak gösterilmektedir
İlkbahar ve yaz aylarında Ordu’da yetişen Kaldirik otu ülkemizde yabani alanlarda olan yeşil yapraklı bir sebzedir. Yöresel bir lezzet denemek isterseniz, galdirik kavurmasını deneyebilirsiniz. Peki galdirik (kaldirik) kavurması nasıl yapılır, malzemeleri neler?
İşte galdirik (kaldirik) kavurması tarifi:
Doğada birbirinden farklı özelliklere sahip birçok yabani bitki/ot bulunuyor. Alternatif tıp alanında da kullanılan bu bitkiler doğru kullanıldığında birçok rahatsızlığa iyi geliyorlar. Bu bitkilerden biri de kaldırık otu bitkisidir. Yabani olarak yetişen bu bitkinin faydaları saymakla bitmiyor.
Kaldırık otu, hodangiller familyasından bir bitkidir. Boyu 60 santimetreye kadar çıkan morumsu gövdeli, yeşil yapraklıdır. Bulunduğu bölgeye göre mavi, beyaz ya da pembe çiçekler açıyor. Türkiye’de en fazla Trabzon ve Düzce bölgelerinde yabani olarak yetişiyor. Genel olarak Türkiye’nin birçok bölgesinde görülen bir bitkidir. Kaldırık otu, yemek olarak taze tüketildiği gibi, aktarlarda kurutulmuşu ve tohumundan çıkarılan yağı satılıyor. İsteyen aktarlardan kurutulmuşunu ve yağını satın alabilir. Kurutulmuşunu salatalara, omlete veya yoğurda ekleyerek tüketebilirsiniz. Galdirik (kaldirik) kavurması, Ordu mutfağına ait bir yemek. Bahar aylarında yetişen galdirik otuyla hazırlanan bu yemek yumurtalı veya yumurtasız olarak hazırlanıyor.
GALDİRİK(KALDİRİK) KAVURMASI TARİFİ:
MALZEMELER
1 bağ galdirik
1 adet yumurta
3-4 adet yeşil soğan ya da kuru soğan
Yarım demet maydanoz
Yarım çay bardağı sıvı yağ
Pul biber
Tuz
YAPILIŞI
Galdiriği güzelce yıkayıp temizleyin ve ince ince doğrayın. Daha sonra tuzlu kaynar suda haşlayın. Ardından soğuk sudan geçirin.
Bir tencereye sıvı yağı ekleyin. Doğradığınız soğanları da ekleyip pembeleşene kadar kavurun. Üzerine pul biber ve galdiriği ilave edip kavurun.
İnce ince doğranmış maydanoz ve yumurtayı da çırpıp tencereye ekleyip pişirin.
ÜRÜNLERİMİZİ SİPARİŞ ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNKLERİ KULLANABİLİR, WHATSAPP İLETİŞİM VE DESTEK HATTIMIZDAN ÜRÜNLER İLE İLGİLİ BİLGİ EDİNEBİLİRSİNİZ.
Trachystemon orientalis, Boraginaceae (hodangiller) familyasından çok yıllık kökle sahip bitki. Anavatanı Karadeniz bölgesi olan bitki Türkiye’nin tüm kuzey kıyılarında 50–1000 m yüksekliklerinde yetişir. Yetişme alanları nemli, gölgeli yerlerdir. İlkbaharda mavi küçük çiçekler açar. Karadeniz halkı tarafından gıda ve ilaç olarak kullanılır.
Rizomu 6–10 cm ve siyah renkte, gövdeler dik olarak 6–10 cm kadardır. Yöresel isimleri oldukça değişiktir. Boluda; Hodan, Galdirek, Kaldırık, Kalduruk ve Ordu’da Galdirik; Artvin’de; Burğı, Trabzon’da; Tamara, Ereğli ve Zonguldak’ta; Zılbıt denilmektedir.[1]
